"TECZKA" Nr 102/II.2009
Prof. Henryk Buszko(c.d.)
Zakończenie jego drogi emigracyjnej miało miejsce w Paryżu, po krótkim pobycie w Londynie, gdzie w Polskiej
Szkole Architektury uzyskał dyplom architekta. Nie przyniósł mu on jednak rozwiązania w zakresie
uprawiania zawodu architekta we Francji, gdyż ta nie uznawała dyplomów tej szkoły.Swczegółowy opis zmagań
Stefana z trudnościami w tej materii, przedstawił Tadeusz Barucki w książce wydanej w Warszawie
w 1955 r., zatytułowanej"STEPHANE DU CHATEAU". Książka zawiera materiały źródłowe . szczegółowe omówienia
oraz dokumenty(kopie) świadczące o dokonaniach i międzynarodowym uznaniu dla Stefana Du Chateau.
Tadeusz Barucki żywiący ogromne uznanie dla twórczości Stefana stał się jego wielkim przyjacielem, z wzajemnością.
W 1956 roku Stefan Du Chateau i Krystyna Szyronos. polska architektka, zawarli związek małżeński. Dom ich w
Saint-Cloud pod Paryżem, stał się miejscem spotkań i odwiedzin polskich architektów. Stefan Du Chateau, niezwykle
pracowity, stale poszukujący nowych rozwiązań, nowych możliwości rozwoju architektury, z wykorzystaniem konstrukcji
strukturalnych, stał się najwyższej klasy autorytetem światowym w tej materii. Proszono go o projektowanie obiektów
nimqł nq cqłzm świecie. W wielu jrahjach Europy. w Ameryce południowej i północnej, w Afryce i w Azji. Często był
konsultantem w trudniejszych tematach autorstwa innych twórców.
4/ Początki pracy Stefana Du Chateau - architekta we Francji - byly trudne, jak to wspomniałem wcześniej. Jego wielkie
osiągnięcia utorowały mu drogę do pełnej samodzielności. Początkowe prace urbanistyczne, współpraca w architektami francuskimi jako siła pomocnicza. i wreszcie samodzielne dzieła - dały pełne mu pełne uprawnienia.
Początki teoretycznych rozważan nad możliwościami konstruowania strukturalnych przekryć w budownictwie sięgają
niemal początku dwudziestego wieku (w Kanadzie). Głębsze rozeznanie tego tematu dokonało się za sprawą prac Le
Ricolais we Francji, BuckMinster Fuller w USA.. W.S. Konrada Yaksmanna, Z.S.Makowskiego (pol.inż.) pracującego w
Londynie.
Stefan Du Chateau z charakterystyczną dla siebie pasją poświęca się calkowicie tej dziedzinie konstrukcji. rozwija ją i
podkreśla jej znaczenie dla współczesnej architekturyś W książce Baruckiego wpisuje odręcznie swoje credo - cytuję:
" Należy pamiętać o tym, że struktura nie jest architekturą. ale środkiem dla tworzenia formy architektonicznej. Bo jeżeli Architektura jest organizacją przestrzeni, to struktura jest organizacją materii dla celów stabilizacji koncepcji materiałowej".
Współczesna definicja architektury jako dziedziny działania tę sferę aktywności twórczej człowieka rozumie jako kreowa-
nie utwórów przestrzennych - zawsze:
- w określonym celu - dla zaspokojenia potrzeb materialnych i niematerialnych człowieka,
- w określonym miejscu - tu mowa o kontekście uprzednio zaistniałych utworów naturalnych bądź pochodzenia antropogenicznego,
- w określonym czasie - tu mowa o możliwościach materialnych, technicznych, technologicznych i ekonomicznych.
Cytowane myśli zapisane przez Stefana Du Chateau mieszczą się całkowicie w zakresie pojęciowym tej definicji.
Ta definicja w odniesieniu do obiektów zrealizowanych, mówi o tym wszystkim współczesnym językiem. Już przed
ponad dwa tysiące lat temu, architekt rzymski, Vitruwiusz Polio, w swoim dziele - "Dziesięć Ksiąg o Architekturze" -
napisał "Architektura powinna być przydatna, trwała i piękna".
Tak właśnie oceniają architekturę kreowaną przez Stefana specjaliści z różnych stron świata.
Ta ogromna liczba zrealizowanch przez Niego obiektów o różnorodnym przeznaczeniu - domy mieszkalne, szkoły, baseny pływackie, hale sportowe, hipermarkety, kościoły i obiekty przemysłowe, są rozpoznawalne dla wprawnego oka, chociaż
z samego założenia niema powtórzeń. Stefan Du Chateau uważał, że każdy nowy projekt powinien być swego rodzaju
wynalazkiem, a może nawet odkryciem, nowych możliwości, nowych wartości.
Innowaczjność w twórczości Stefqnq Du Chateau zapisana jest w kolejnych wersjach ustrojów strukturalnych. Od najstarszych układów prostokreślnych aż do łuków, kopuł prost[ych i wreszcie kopuł wielobryłowych - złożonych.
Niestety warunki panujące w Polsce pod presją ZSRR nie dawały możliwości realizaci projektów Stefana tutaj. Podjęte
próby sprowadzały się do niewielkich obiektów. Miało to miejce w regionie lubelskim. Cóż- szkoda wielka. że tego już
się teraz zrobić nie da.
5/ Przedstawioną w tej, z konieczności skróconej relacji, starałem się zarysować postać wielkiego wielkiego architekta -
urbanisty, konstruktora, wielkiego francuskiego Polaka, wielkiego polskiego Francuza, wielkiego obywatela świata.
Znanego i wielce szanowanego w świecie twórcy nowych wartości i nowych dróg dla dalszego rozwoju wiedzy i umiejętno-
ści w kreowaniu utworów przestrzennych dla człowieka.
Stefan Du Chateau, wielki profesjonalista, był nade wszystko człowiekiem wrażliwym, czułym dla bliźnich, niósł pomoc każdemu kto tego potrzebował, oddawał ludziom swoją pracę i swoje wielkie serce.
Utworzona przez Stefana i Krystynę Du Chateau Fundacja daje tekj ukochanej przez Stefana Ziemi Hrubieszowskiej wielkie wartości nie do przecenienia. TO JEST TEN WIELKI DAR SERCA!
WRZESIEń 2008 H. Buszko ( podpis własnoręczny)
w Katowicach
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz