środa, 14 listopada 2012

TECZKA 148/XI.2012 ARTYKUŁY II




"HENRI et ANNIE de MONFORT" = écrits et engagements” - taki był tytuł   
odczytu w Bibliotece Polskiej w Paryżu w dniu 5.X.12. Dotyczył   
dwóch postaci, może szerszej publiczności mniej znanych, z okresu 
międzywojennego, kiedy to Polska po odzyskaniu niepodległości w   
1918 r. zaczęła nawiązywać samodzielne stosunki dyplomatyczne z innymi państwami. Przede wszystkim z   
Francją. 
Jednym z Francuzów, który odegrał bardzo ważną rolę w  rozwoju   
tych stosunków oraz w obronie 
polskich dóbr kulturalnych w Paryżu był Henri Archambault de   
Monfort. Jego związki ze środowiskiem 
polskim w Paryżu powstały w 1912 r., kiedy zaprzyjaźnił się on z   
publicystą i  bibliofiłem  C. Woźnickim. 
Następnie służył piórem Delegacji Polskiej, która rozpoczęła   
działalność w 1919 r. i uczestniczyła w Konferencji Pokojowej. 
( W sklad jej wchodzili m.in.Roman Dmowski i   
Ignacy Paderewski jako Przewodniczący.) Współpracował z Biurze   
Prasowym Delegacji Polskiej i zaprzyjaźnił się wtedy z poetą 
Zygmuntem Lubicz-Zaleskim. Razem z małżonką Annie założyli   
Stowarzyszenie "Les Amis de la Pologne", 
a następnie Stowarzyszenie France-Pologne, którego pani Annie de   
Montfort była Delegatką generalną. 
W latach 1923-1924 de Montfort był w Warszawie korespondentem   
prasowym, a w latach 1926-1932 wysłannikiem dziennika LE TEMPS.   
Wtedy nawiązał przyjacielskie kontakty m.in. z wybitnym historykiem 
Marcelim Handelsmanem.....(fot.) 
Henri de Monfort był kolejno Sekretarzem Akademii Nauk Moralnych i   
Politycznych(od 1917 r.) i Dyrektorem Administracyjnym Instytutu   
Francuskiego (w 1934 r.). Korzystał z tej pozycji, by prowadzić   
akcję Pośrednika między literatami i uczonymi obu krajów, tj Polski   
i Francji. 
Jednocześnie jako Profesor w Instytucie Wyższych  Studiów   
Międzynarodowych zyskuje uznanie jako specjalista do spraw 
 politycznych "Wschodniej Europy" (napisał na ten   
temat kilka książek). W 1935 r. podjął w Bibliotece Polskiej   
wykłady w Ośrodku Studiów Polonijnych. 
W 1940 r. państwo de Monfort wywożą z Biblioteki do swej posiadłości   
La FLECHE 18 skrzyń starodruków,a dzieła sztuki ukrywają w Instytucie Francuskim.   
      Ich mieszkanie służbowe przy rue Mazarine nr3 
daje schronienie ludziom i książkom Polski podziemnej we   
Francji. Pani Annie działa jako łączniczka polskiego Ruchu Oporu we Francji. 
 Aresztowana w marcu 1943, uwięziona   
we Fresnes, a potem wywieziona do Ravensbruck, umiera w obozie. 
Po wojnie Henri de Monfort  podejmuje starania o utrzymanie   
niezależności Biblioteki Polskiej (od rządu komunistycznego w Polsce). 
Archiwa państwa de Monfort zostały złożone w Bibliotece Polskiej,   
co pozwoliło na przygotowanie wykładu o ich działalności. 

Wśród dzieł opublikowanych przez Henri de Monfort można   
wymienić : "Dantzig, port de Pologne". 
"Le Drame de la Pologne", "Le Massacre de Katyń". 
Wykład przygotowała i wygłosila pani Celine Gervais Francelle. 
Jednocześnie otwarto tego dnia specjalną wystawę Dokumentów,   
wybranych z Ich Archiwum przez profesor C. Gervais.

Brak komentarzy: